Сәскәләр күҙҙе иркәләр

Сәскәне асыҡ грунтҡа сығарғанда календарға түгел, ә аныҡ температураға иғтибар итергә кәрәк. Ҙур булмаған һыуыҡтар (минус бер градусҡа тиклем) үрсетмәгә күҙгә күренерлек зарар килтермәй, әммә уның оҙаҡ өлгөрөүенә килтереүе ихтимал. Һалҡындар ҡабатланырын күҙ уңында тотоп, сәскәләрҙе нығыраҡ ҡаплап тоторға кәрәк.

Быға ҡәҙәр фатирҙа тотолған үрсетмәне асыҡ грунтҡа сығарыр алдынан сыныҡтырырға кәңәш ителә. Мәҫәлән, бүлмәне даими елләтеү һалҡынға өйрәнергә булышлыҡ итер. Тышҡа сығарырҙан бер-ике аҙна элек форточканы төнгөлөккә асыҡ ҡалдырырға мөмкин. Әгәр һауа торошо мөмкинлек бирә икән, үрсетмәле йәшниктәрҙе балконға сығарып ҡуйыу айырыуса отошло — үҫемлектәр ҡояшҡа һәм елгә өйрәнә торор.

Нәркәс һәм ләлә

Майҙа нәркәс һәм ләлә сәскә ата. Улар бер-береһе менән "аңлашып" етмәй, шуға күрә яҡын ултыртырға ярамай. Был сәскәләрҙе азот менән май башында туҡландырыу дөрөҫ түгел, эште айҙың аҙағына ҡалдырығыҙ.

Нәркәс бер ваҡытта ла тиерлек ауырымай һәм ҡоротҡостарға бирешмәй, сөнки уның тамырында мышаяҡ бар. Был сәскә бер урында биш йылға ҡәҙәр үҫә, аҙаҡ үҙен насарыраҡ тоя башлай. Тимәк, бүлеп ултыртырға ваҡыт. Ҡаҙып алынған тамырҙы киптерергә ярамай. Киреһенсә, саҡ ҡына ҡырҡып, һуғандарға айырып, икенсе урындың ҡом ҡатламына (тәрәнлеге — 12-15 см) ултыртырға кәрәк. Нәркәс баҡса тупрағын, ҡояшты ярата, шул уҡ ваҡытта күләгәлерәк ер менән дә хушһына. Һыуҙы күп ҡоймағыҙ.

Ләлә лә ҡоротҡостарға бирешмәй, ә бына ауырып алыуы ихтимал. Иң яманы — вируслы сир. Ул япраҡтарҙа һары һыҙыҡ йә тамға барлыҡҡа килтерә. Вируслы сир йоҡторған ләлә башҡаларының һаулығы өсөн дә хәүеф тыуҙыра: уны ере менән бергә тиҙ генә ҡаҙып алып, яндырырға кәрәк.

Ләләләр тамыры эренләп тә ауырый, шуға күрә уны ҡомға ултырталар ҙа өҫтөнә уңдырышлы тупраҡ һибәләр. Еүеште яратмауы сәбәпле, сәскәне тиреҫкә лә сәсергә ярамай.

Сәскәне туҡландырыу өсөн органика, минераль азот ҡулланмайҙар, көлгә, фосфорға, калийға өҫтөнлөк бирергә кәрәк. "AVA" тигән ашлама бик файҙалы.

Сәскәләр күҙҙе иркәләр Рауза

Раузалар башҡалар менән күрше булырға яратмай, шуға күрә уларҙы баҡсаның бер өлөшөнә төркөмләп сәсергә кәңәш ителә. Был сәскә ҡуйы ҡара балсыҡты, балсыҡлы тупраҡты хуп күрә. Иртәнге ҡояшты яратҡанлыҡтан, көнсығышҡа ҡаратып ултыртырға кәрәк. Ә бына көндөң үҙәгендәге эҫене рауза күтәрә алмай, яныуы йәки һулыуы ихтимал.

Майҙың 20-ләрендә сәскәне һыуыҡтан һаҡлап торған әйберҙәрҙе сисеп алһаң да була. Раузаны яңы тиреҫ иретмәһе менән туҡландырыу һәйбәт булыр.

"Мөхәббәт сәскәһе"нең дошмандары етерлек, шуға күрә уның япраҡтары төрөлә башлау менән ҡоротҡостарға ҡаршы коктейль һиптерергә кәрәк. "Фитоверм" тигән препарат та ҡулай (бер литр һыуға — бер тамсы).

Клематис

Лианалар төркөмөнә ҡараған был сәскә бер урында тиҫтәләрсә йыл үҫә ала. Соҡор ҙур ғына (80x80x80 см) булырға тейеш. Уға һәйбәт органика һалырға кәрәк, яңы тиреҫ ярамай. Соҡорҙо ошолай тәрбиәләгәндән һуң тупраҡ яҡшы итеп урынына ултырырға тейеш.

Сәскәне ултыртҡанда тамырына 8-10 сантиметр еткермәйерәк бер аш ҡалағы "AVA" препараты һалыу һәйбәт булыр, был эште өс йыл һайын ҡабатлап торорға кәрәк.

Клематистың төрҙәре күп, ҡайһы берҙәренең сәскәһе көньяҡҡа ҡараһа, икенселәренеке өҫкә баға. Ошо айырмалыҡтарҙы күҙ уңында тотоп, үҫемлекте һәр кемде матурлығы менән һоҡландырып торорлоҡ йүнәлештә сәсергә кәрәк. Бынан тыш, клематисҡа матур, ныҡлы "иптәштәр" талап ителә, сәскә уларға һыйынып, таянып, елдән һаҡланып үҫә. Уны май аҙағында минераль ашлама менән тулыһынса туҡландырырға кәрәк.

Гладиолус һәм георгин

Уның һуғанын майҙың уртаһында сәсергә кәңәш ителә. Тамырҙы ҡабығынан таҙалап, ултыртыр алдынан "Максима" иретмәһендә (эренгә ҡаршы) ярты сәғәт йәки марганцовкала 10 — 15 минут тоторға кәрәк. Аҙаҡ һыуҙа йыуаһың. Гладиолусты тәрәнгә ултыртмайҙар, сөнки әле тупраҡ һалҡын — 10 сантиметр етә. Өҫтәүенә сәсер алдынан ергә эҫе һыу ҡойорға, сәскәне ултыртҡас, өҫтән 10 сантиметр бейеклегендә торф йәки йомшаҡ тупраҡ һибергә кәрәк булыр. Эргәһенә таяҡ ҡаҙап, үҫемлекте шуға бәйләп ҡуялар.

Георгинды ла гладиолус менән бер мәлдә ултырталар. Түтәлде "Фитоспорин" тигән препарат йәки марганцовка менән эшкәртергә мөмкин. Был сәскәне лә тәрәнгә ултыртырға ярамай, яҡынса 15 сантиметр булһын. Таяҡҡа бәйләргә, торф һалырға онотмағыҙ.