1926 йылда уҡ Уралда тәүгеләрҙән булып Башҡорт АССР-ы Совнаркомы Топорнинск (Кушнаренко) тәжрибә пунктын ойошторорға ҡарар итә. 1936 йылда ул – Башҡортостан емеш-еләк тәжрибә станцияһы, аҙаҡ тәжрибә баҡсаһы итеп үҙгәртелә. Әле был ойошма “Кушнаренко емеш-еләк культуралары һәм виноград буйынса селекция үҙәге” тип атала һәм Башҡортостан ауыл хужалығы ғилми-тикшеренеү институты ҡарамағына инә.
Заманында махсус ғилми учреждение асыу Көньяҡ Уралдың ярайһы уҡ ҡатмарлы һауа шарттарында емеш-еләк культураларының яңы сорттарын булдырыу, уларҙы тәрбиәләү технологияһын ғәмәлгә индереү мөмкинлеген бирә. Селекция эше Башҡортостан биләмәһендә үҫерлек, хужалыҡ өсөн ҡулай сорттарҙы асыҡлауҙан, һайлап алыуҙан башлана. Һөҙөмтәлә селекция фонды төҙөлә. Алманың “башкирский красавец”, “сеянец Титовки”, “бузовьязовское” кеүек сорттары республикабыҙҙа ғына түгел, күрше төбәктәрҙә лә әлегә тиклем сәнәғәт сорттарының нигеҙен тәшкил итә. Башҡортостанда ғилми баҡсасылыҡҡа нигеҙ һалғандар иҫәбендә Лидия һәм Василий Стреляевтар, Раиса Болотина, Александр Егоров, Анна Красноперова һәм башҡалар бар.
Һуңғы йылдарҙа “башкирский изумруд”, “кушнаренковское осеннее”, “бүләк”, “бельфлер башкирский”, “башкирское зимнее” кеүек сорттар селекция ҡаҙаныштарының, ҡара ҡарағаттың “валовая”, “бобровая” сорттары Рәсәйҙең дүрт төбәге буйынса дәүләт реестрына индерелде. Крыжовниктың иһә “солнышко” сорты сығарылды.
Республикабыҙҙа виноград үҫтереүҙең үҙ тарихы бар. БАССР-ҙың атҡаҙанған агрономы Лидия Стреляева был культура менән 50 йыл самаһы шөғөлләнә. Уның үҫеү үҙенсәлектәрен өйрәнә, яңы сорттарын сығара. Һөҙөмтәлә Башҡортостан Рәсәйҙең виноград үҫтерелгән төньяҡтағы төбәгенә әүерелә. Республикабыҙҙа культураның айырым сорттары мул уңыш бирә, ҡаты һыуыҡтарға бирешмәй. Ҡайһы бер миҙгелдә уңыш гектарынан 100 центнерҙан ашыу тәшкил итә. Лидия Николаевна виноградтың тиҫтәнән ашыу сортын сығара.
2000 йылда республикала һәм Рәсәйҙең 12 төбәгендә – “Александр”, “башкирский”, “юбилейный”, ә 2007 йылда “памяти Стреляевой” сорттары селекция ҡаҙаныштарының дәүләт реестрына индерелә.
1982 – 2012 йылдарҙа виноград селекцияһы буйынса эште өлкән ғилми хеҙмәткәр Нина Майстренко алып бара. Әле тикшеренеүҙе ғилми хеҙмәткәр Наталья Старцева дауам итә. Лидия Стреляева сығарған виноград сорттары республикабыҙҙағы ғына түгел, ә Урал, Алтай, Ҡаҙағстан һәм Украиналағы хужалыҡтарҙа, айырым баҡсасыларҙа ҙур ихтыяж менән файҙалана.
Хәҙер Кушнаренко селекция үҙәгендәге виноград участкаһында 40-тан ашыу сорт өйрәнелә. Был гибридтар ҡышҡы һалҡындарҙы еңел үткәрә, мул уңыш бирә. Йыл һайын 10 меңдән ашыу үҫенте алына.
Емеш-еләк культураларының яңы сорттарын сығарыу маҡсатында БДУ-ның ботаника кафедраһы менән берлектә эш алып барыла. 2013 йылдан алып үткәрелгән “Кушнаренколағы виноград тәлгәше” байрамы үҙәктең һөҙөмтәле хеҙмәтен, уңыштарын асыҡ сағылдыра.
Башҡортостан ауыл хужалығы ғилми-тикшеренеү институты директорының беренсе урынбаҫары.